HÄ°STOLOJÄ° DÜNYASI
GÖZÜNÜZÜN GÖRDÜÄžÜNDEN DAHA ÖTESÄ°...
KAN DOKU
Kan doku, özelleÅŸmiÅŸ bir baÄŸ dokusudur. Hücre ve esas madde (%91-92 su) miktarı fazla, lif miktarı azdır.
Kanın ÅŸekilli elemanları trombositler (plateletler), eritrositler ve lökositler olmak üzere üç gruba ayrılır:
-
Trombositler (Plateletler): Kemik iliÄŸindeki megakaryositlerin hücresel uzantılarıdır. PıhtılaÅŸmada iÅŸlev görürler.
-
Eritrositler: Nükleussuz, bikonkav disk (merkezden basık, kenarlardan ÅŸiÅŸkin) ÅŸekilli, soluk pembe boyanan hücrelerdir. Kan yaymalarında agregat oluÅŸturma eÄŸilimindedirler. Sayısal olarak kanda en fazla bulunan ÅŸekilli elemandır (5 milyon/µl).
-
Lökositler: Ä°mmün sistem ile iliÅŸkili hücrelerdir. Ä°ki alt tipi vardır:
-
Granülositler: Sitoplazmasında belirgin granül olan hücrelerdir. Nükleusları ince nüklear köprülerle birbirine baÄŸlanan, çoklu loblardan oluÅŸtuÄŸu için polimorfnüklear (PMN) hücreler olarak da adlandırılır.
-
Bazofil: Ä°ki loblu nükleus ve sitoplazmasında bazofilik (mavi-mor) görünümlü granüllerin varlığı ile ayırt edilir.
-
Eozonofil: Ä°ki loblu nükleus ve sitoplazmasında asidofilik (turuncu-kırmızı) görünümlü granüllerin varlığı ile ayırt edilir.
-
Nötrofil: Granüllerini ışık mikroskobunda ayırt etmek zordur. Nükleusunun 3-5 loblu olması ile diÄŸer hücrelerden ayrılır. Kanda en fazla bulunan lökosittir (%50-60).
-
-
Agranülositler: Sitoplazmasında spesifik boyanan granülleri olmayan hücrelerdir.
-
Lenfosit: Hücrenin büyük kısmını kaplayan koyu boyalı nükleus ve bir kenarında hilal görünümlü açık mavi sitoplazma ile ayırt edilebilir. Boyutuna (küçük, orta, büyük) yada yüzeyindeki reseptörlerin çeÅŸitliliÄŸine (T, B lenfosit; NK hücre) baÄŸlı olarak sınıflandırılabilir.
-
Monosit: Böbrek/fasülye ÅŸekilli nükleusu ile ayırt edilebilir. Kanda, boyutu en büyük olan hücrelerdir (15 µm/çap). BaÄŸ dokuya geçince makrofajlara farklılaşır.
-
-
KEMİK İLİĞİ
Kanın tüm ÅŸekilli elemanları, kemik iliÄŸinden kökenlenir. Kemik iliÄŸinde üç grup hücre ayırt edilebilir:
-
Hemapoetik Kök Hücre (HPSC) Türevleri: DiÄŸer kan hücrelerinin henüz olgunlaÅŸma sürecinde olan öncülleridir.
-
Adipositler: Puberteden sonra vücudun kan hücresi üretim ihtiyacı azaldığı için, adipositler kemik iliÄŸinde birikerek kırmızı-sarı kemik iliÄŸi dönüÅŸümüne yol açar. Adipositler, fiksasyon esnasında sitoplazmasındaki lipid birikimlerinin erimesi sebebiyle, kenarında yassı bir nükleusun olduÄŸu boÅŸ halka görünümündedir (tek taÅŸ yüzük görünümü).
Megakaryositler: Kandaki plateletlerin kökenlendiÄŸi hücrelerdir. YoÄŸun asidofilik sitoplazmaya ve çok sayıda nükleusa sahiptirler